LİMAN VON SANDERS

Liman Von Sanders 1885 yılında Stolp’da dünyaya geldi. 1884 yılında orduya girerek subaylığa başladı. 1911 yılında ise tümgeneralliğe yükseldi. 1913 yılında Osmanlı'daki Alman askeri heyetinin başkanı olarak İstanbul’a geldi. Türk hükümeti tarafından orgeneral rütbesiyle Türk ordusuna reform komisyonunda başkanlığını yapmak üzere, karargâhı İstanbul’da bulunan Birinci Kolordu Komutanlığına ve Yüksek Askeri Şûra üyeliğine atandı. 1914 yılında ise Alman ordusunda korgeneralliğe, Türk ordusunda mareşalliğe yükseldi. Ayrıca Liman Von Sanders Çanakkale Savaşları’nda Beşinci Ordu’nun komutanlığını da yaptı.

Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’nda İttifak Devletleri’nin yanında yer almasıyla Almanya ile yapılan anlaşma gereğince Liman Von Sanders mareşalliğe yükselmiştir. Osmanlı orduları komutanı Enver Paşa tarafından ise merkezi İstanbul’da bulunan Birinci Ordu Komutanlığı’na atanmıştır. Esat Paşa Çanakkale’de İtilâf Devletleri tarafından meydana gelebilecek bir kara harekâtına karşı müstahkem mevki komutanı Albay Cevat ile birlikte müşterek çalışmışlardır. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı’na girişinden19 Şubat 1915’e kadar geçen süre Türk ordusuna deniz savunması için çok önemli bir zaman kazandırmıştır. 19 Şubattan 25 Nisan yılına kadar geçen süre ise kara savunması için yeterli bir vakit bırakmıştır. Liman Von Sanders’in Birinci Ordu Komutanlığına atandığı günlerde Çanakkale Boğazındaki tehlike hat safhaya ulaşmıştı. Düşmanın denizden boğaza saldıracağı kesinleşmişti. Ancak 18 Mart Zaferi ile bu durum gerçekleşmemişti.

İtilâf Devletlerinin Çanakkale Boğazı’nı donanmayla geçme teşebbüslerinin başarısızlıkla sonuçlanmasından sonra düşmanın karaya asker çıkarma olasılığı artmış. Ayrıca Türk Genelkurmayına da bu yolda haberler ulaşmaktaydı. Bu haberlerin ardından 22 Mart 1915 tarihinde, Çanakkale bölgesini karadan gelebilecek istilâ hareketine karşı savunmak amacıyla Beşinci Ordu kurulmuştu.  24 Mart Enver Paşa ise Liman Von Sanders’i İstanbul’daki bürosuna davet ederek Çanakkale Boğazı’ndaki Beşinci Ordunun Kumandanlığını teklif etmiş, Liman Von Sanders ise bu teklifi hemen kabul etmiştir.  

Liman Von Sanders Beşinci Ordu Komutanlığına atanarak, Çanakkale’deki tüm idari yetkiyi eline almıştır. Fakat bu görevi bir oldubittiyle alması onun düşmanın çıkarma yapacağı noktaları tahminde yanılmasını sağlamıştır. Liman Von Sanders’in savaşın ilk safhalarındaki hatalı kararları Türk milletine  kara savaşlarında çok pahalıya mal olmuştur.

Sayfa Başı